Lista 112 pytań

Według oceny SAI Platform z 2019 r., Polska i Brazylia przodują pod względem stopnia zaawansowania implementacji praktyk rolnictwa zrównoważonego. Naszym rolnikom nie brakuje więc determinacji w sięganiu po coraz wyższe standardy produkcji żywności.

Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego ASAP jest pierwszą w Polsce organizacją, która wprowadziła audyt służący ocenie stopnia zaawansowania praktyk rolnictwa zrównoważonego w gospodarstwach rolnych. Jest on przeprowadzany na podstawie listy kontrolnej powstałej na bazie Farm Sustainability Assessment (FSA), narzędzia opracowanego przez międzynarodową organizację SAI Platform. Lista zawiera 112 pytań dotyczących różnych obszarów działalności rolniczej, m.in.: zarządzania gospodarstwem i środkami produkcji, stosowanych w nim rozwiązań agrotechnicznych, jego stabilności finansowej i odpowiedzialności społecznej oraz środowiskowej. Audyt rozpoczyna się ogólnym wywiadem na temat specjalizacji gospodarstwa, a następnie jego wizytacją, w trakcie której weryfikuje się kolejne punkty listy. Kończy się natomiast oceną poziomu zaawansowania praktyk rolnictwa zrównoważonego (poziom złoty, srebrny lub brązowy) wraz z doradztwem i zaleceniami dla dalszego rozwoju w tym kierunku.

Rosnące zainteresowanie audytem pokazuje, że rolnicy dostrzegają konieczność podążania za standardami, jakie wyznacza globalny rynek żywności. Przekonują się też do zrównoważonego modelu zarządzania, jako opłacalnej alternatywy prowadzenia działalności rolniczej. Audyt ASAP jest narzędziem, które dla wielu gospodarstw staje się punktem odniesienia lub kolejnym krokiem w realizacji długofalowej strategii rozwoju.

W lutym skorzystał z niego Krzysztof Ławrenowicz, właściciel Gospodarstwa Nasiennego we wsi Podgóry (gm. Kępice, powiat słupski), który na co dzień stosuje dobre praktyki rolnicze oraz rozwiązania rolnictwa precyzyjnego. Rolnik postawił na większą efektywność w zarządzaniu oraz pewność, że prowadzona przez niego działalność rolnicza sprzyja ochronie zasobów naturalnych i dobrym relacjom z otoczeniem. Tym samym gwarantuje, że wytwarzane w gospodarstwie produkty są bezpieczne i dobrej jakości. Audyt został przeprowadzony we współpracy z bankiem BNP Paribas, który jako członek Stowarzyszenia ASAP doradza swoim klientom, jak efektywnie inwestować w zrównoważoną produkcję rolną. Rolnik czeka teraz na wyniki audytu oraz zalecenia.

Jarosław Wańkowicz, dyrektor ds. zarządzania surowcem w Farm Frites Poland SA w Lęborku stwierdza: – Audyt ASAP nie jest certyfikatem produkcji bezpiecznej żywności, natomiast ma większość wspólnych zagadnień z Global G.A.P., dlatego może pomóc w przygotowaniu gospodarstwa do tej certyfikacji. Porusza on jednak jeszcze inne ważne kwestie związane ze stabilnością gospodarstwa i jego długofalowym rozwojem. Jeśli ktoś myśli o swojej firmie wyłącznie tu i teraz, a nie perspektywicznie, to ten audyt niekoniecznie będzie dla niego. Nasze gospodarstwo Farm Frites Poland Dwa w Bobrownikach od ponad 15 lat stosuje praktyki rolnictwa zrównoważonego, a poddanie się temu audytowi umożliwiło nam ocenę poziomu ich zaawansowania oraz zgodności standardów naszej produkcji ze standardami innych polskich oraz zagranicznych gospodarstw. Zrównoważony rozwój zakłada ciągłe doskonalenie się w wielu obszarach, które niekoniecznie brane są pod uwagę przy czysto finansowym podejściu do zarządzania. Dotyczą one wpływu działalności rolniczej na społeczność lokalną i środowisko, zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków pracy oraz stabilności i przewidywalności wyniku finansowego, a nie jego maksymalizacji za wszelką cenę.

Natomiast Arkadiusz Puchała, dyrektor Gospodarstwa Rolnego Natura sp. z o.o. w Rumsku (gm. Główczyce, powiat słupski) mówi: – Prowadzimy 1,5-tysiącahektarowe gospodarstwo rolne specjalizujące się w uprawie zbóż i ziemniaków. Audyt ASAP został u nas przeprowadzony już kilka lat temu i pozwolił na weryfikację działań w różnych obszarach funkcjonowania gospodarstwa, a co za tym idzie, na ich usystematyzowanie. Dzięki temu mogliśmy zachować wysokie standardy produkcji oraz zagwarantować, że nasze produkty są bezpieczne i dobrej jakości, w dodatku wytwarzane w sposób przyjazny środowisku. Standardy te wyróżniają nas na rynku żywności i decydują o konkurencyjności naszego gospodarstwa, co realnie przekłada się na większą opłacalność zawartych kontraktów. Audyt polecam wszystkim rolnikom, którzy myślą o rozwoju w kierunku zrównoważonej produkcji rolnej, planują certyfikację w tym zakresie oraz w zakresie bezpieczeństwa żywności.

Oprac. Monika Wańkowicz

Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego ASAP